ახალქალაქში ქათმები იხოცება

შუშან შირინიანი, ახალქალაქი

ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის ზოგიერთ სოფელში და თავად ქალაქშიც ქათმები მასობრივად იხოცება, კვერცხის ფასმა კი მკვეთრად მოიმატა. რა არის ამის გამომწვევი მიზეზები, რამდენად სახიფათოა და რას ამბობენ სურსათის ეროვნულ სააგენტოში.

ახალქალაქში ბოლო 2-3 კვირის განმავლობაში ადგილობრივი კვერცხის ფასი მკვეთრად გაიზარდა. ამჟამად სამი ცალი კვერცხი ერთ ლარად იყიდება. ასეთი ფასი მხოლოდ ზამთრის პერიოდში ფიქსირდება, როცა ქათმები ცოტა კვერცხს დებენ. მიმდინარე სეზონზე ერთ ლარად 6-7 ცალი კვერცხი იყიდებოდა.

გამყიდველები განმარტავენ, რომ კვერცხის ასეთი გაძვირების მიზეზი სოფლებში ქათმების დახოცვაა.

ახალქალაქის მუნიციპალიტეტის სოფელ არაგვას მცხოვრები ხაჩიკ დავთიანი ამბობს, რომ ქათმების ასეთი მასობრივი განადგურება მათთან 5-6 წლის წინ იყო, როცა ქათმის გრიპის საფრთხეს ვარაუდობდნენ: “ჩვენს სოფელში ეს დაავადება უკვე 20 დღეა გავრცელებულია. ჩემი 15 ქათმიდან 10 მოკვდა. ქუჩაზე ქათმები ყველას დაეხოცა. საღამოს საქათმეში შევყრით, დილას კი ვნახულობთ, რომ დაიხოცნენ. შემდეგ კი წამალი ვიყიდეთ და ნემსები გავუკეთეთ”.

სოფელ ალასტანის მცხოვრებს ტირუნ მარგარიანს 8-დან 4 ქათამი მოუკვდა.

“ჩვენს სოფელშიც ბევრი ქათამი იხოცება. ეს უკვე მეორე თვეა გრძელდება. რაიმე სიმპტომები რომ ჰქონოდათ, კალიუმიან და მარგანეციან წყალს მაინც დავალევინებდით. ახლა ვისაც ცოცხალი ჰყავს, ყველამ წამლები გაუკეთა. ნემსების მერე აღარაფერი მოსდით”, - ამბობს იგი.

ქათმები სოფელ კოკიოშიც იხოცება. ამ სოფლის მცხოვრების ნორიკ სარგსიანის ქათმები ავად არ გამხდარან.

“10 ქათამი მყავს. ერთ-ერთი მეზობელი 10-ოდე მეტრში ცხოვრობს და 40-50 ქათამი მოუკვდა, მეორე მეზობელსაც მხოლოდ ერთი ქათამი დარჩა. ექიმსაც რომ გამოვუძახოთ, რა უნდა გააკეთოს, ლაბორატორია არ არსებობს, რომ რაიმე შემოწმდეს. დახოცილი ქათმების პატრონებს დაავადების შიშით სასწრაფოდ მიაქვთ და მიწაში ფლავენ”, - გვიამბობს ნორიკ სარგსიანი.

ამ მდგომარეობიდან ზოგმა მოგების მიღება გადაწყვიტა და თანასოფლელებს დახმარებას სთავაზობს.

“ჩვენს სოფელში ერთი ქალი ჩამოვიდა, წამალი ჩამოიტანა და ქათმებს ნემსები გაუკეთა, არც ვიცი, რა წამალი იყო”, - ამბობს იგი.

ორჯას მკვიდრმა ანაიტ მარტიროსიანმა გვითხრა, რომ მათ სოფელში ქათმებს ჯერჯერობით არაფერი მოსვლიათ. მისი ქალიშვილის სოფელში, კორხში კი ბევრი ფრინველი დაიხოცა:

“ორჯას მცხოვრებლებს შეეშინდათ და ქათმები დაკლეს. მე 10 ქათამი მყავს, ვაქცინაცია არ გამიკეთებია და არც ვაპირებ. შეიძლება უკვე ავად არიან კიდეც, ჩვენს სოფელს და კორხს ხომ ერთი მდინარე ყოფს. ავადმყოფობა შეიძლება ჩვენთანაც გავრცელდეს”.

სოფელ დადეშის მცხოვრების გალუსტ სტამბოლციანის თქმით, მათ სოფელში ქათმები ავადმყოფობისგან ადრიან გაზაფხულზე დაიხოცნენ, ახლა კი ქათმებს მელიები იპარავენ: “ადრე გაზაფხულზე ჩემი 46 ქათმიდან 18 მოკვდა. შემდეგ ნემსები გავუკეთეთ და აღარ დახოცილან. სოფელში დაავადება არ არის. სამაგიეროდ, მელიები იპარავენ. ორ დღეში შვიდი ქათამი მომპარეს”.

ამ დაავადების შესახებ დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად “სურსათის უვნებლობის, ვეტერინარიისა და მცენარეთა დაცვის ეროვნული სააგენტოს ახალქალაქის ფილიალს” მივმართეთ, სადაც არ გვიპასუხეს. მათი თქმით, ამის უფლება არ აქვთ, თუმცა ამტკიცებდნენ, რომ მუნიციპალიტეტში ქათმების მასობრივი განადგურება არ ხდება.  

სააგენტოს პრეს-მდივანმა ვერიკო გულუამ განაცხადა, რომ მუნიციპალიტეტში ინფექციაა გავრცელებული, თუმცა, სახელმწიფო პასუხისმგებელი არ არის: “ეს საკარანტინო დაავადება არ არის, ჩვეულებრივი ინფექციაა. სახელმწიფო მხოლოდ საკარანტინო შემთხვევებში ერევა”.

სურსათის ეროვნული სააგენტოს სამცხე-ჯავახეთის წარმომადგენლობის ხელმძღვანელმა ლია ბექაურმა განაცხადა, რომ ეს ქათმების ჩვეულებრივი ინფექციაა. სახელწოდებით “პულოროზი”. მისივე თქმით, დაავადების თავიდან ასაცილებლად ქათმების მეპატრონეებმა მუდმივად პროფილაქტიკა უნდა ჩაატარონ.

“სახელმწიფო დაფინანსებას არ გამოყოფს, მოსახლეობამ საკუთარ ქათმებზე თავად უნდა იზრუნოს. მათ შეუძლიათ ქათმების საჭმელში ან წყალში ანტიბიოტიკი ჩაამატონ, ასევე, აუცილებლად გაუკეთონ დეზინფექცია შენობას, სადაც წიწილები იზრდებიან. ეს ინფექცია გადამდებია და ძირითადად, შეუფერებელი სანიტარულ-ჰიგიენური პირობების შედეგად ჩნდება”, - განაცხადა ლია ბექაურმა.