„ისტორიული ვიზიტის“ დეტალები

ნინო ნარიმანიშვილი, აღუნიკ აივაზიანი, ახალციხე - ახალქალაქი

 13-დან 15 ივნისამდე  სამცხე-ჯავახეთს სრულიად საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქი, მცხეთა-თბილისის მთავარეპისკოპოსი და ცხუმ-აფხაზეთის მიტროპოლიტი ილია მეორე და ყოველთა სომეხთა კათალიკოსი გარეგინ მეორე სტუმრობდნენ.

გარეგინ მეორე საქართველოს ოფიციალური ვიზიტით 10 ივნისს ეწვია.  საზღვართან მას საზეიმოდ დახვდა სრულიად საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქი, უწმინდესი და უნეტარესი ილია მეორე, წმინდა სინოდის წევრებთან ერთად. იმავე დღეს საქართველოს კათოლიკოს-პარიარქმა, ყოველთა სომეხთა კათოლიკოსი თანხმლებ პირებთან ერთად საპატრიარქოში  მიიღო. შეხვედრაზე, რომელიც დახურულ კარს მიღმა გაიმართა, ორ ეკლესიას შორის არსებული პრობლემებზე ისაუბრეს. 

11 ივნისს გარეგინ მეორე საქართველოს პრეზიდენტს მიხეილ სააკაშვილს შეხვდა. დღის მეორე ნახევარში კათოლიკოსი თბილისში ჯოჯივანკის პანთეონს ეწვია, 12 ივნისს  ავლაბრის ეკლესიაში ლიტურგია აღავლინა. 13 ივნისს კი დელეგაცია სამცხე-ჯავახეთს ესტუმრა.

ქართველი და სომეხი სულიერი წინამძღვრები მრევლს ახალციხის ცენტრში, თამარ მეფის ძეგლთან შეხვდნენ. პატრიარქებმა ქართველი და სომეხი ერის დაახლოებასა და სახელმწიფოების გაძლიერებაზე ისაუბრეს.

‘’ჩვენ დღეს ვმყოფებით საქართველოს უძველეს კუთხეში და კიდევ ერთხელ ვმადლობთ უფალს, რომ გვაქვს საშუალება აქ ყოფნისა და ლოცვისა. მინდა გითხრათ, რომ უძველესია ისტორია ჩვენი ურთიერთობისა, უძველესი დროიდან იყო მხოლოდ თავდაჭერა და ურთიერთთანამშრომლობა. ეს ტრადაცია უნდა გაგრძელდეს საქართველოსა და სომხეთს შორის”, - მიმართა მრევლს სრულიად საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქმა, უწმინდესმა და უნეტარესმა ილია მეორემ.

ყოველთა სომეხთა კათალიკოსმა გარეგინ მეორემ განაცხადა, რომ ამ დღით დაიწყო მამამთავრული ვიზიტი სამცხე-ჯავახეთში: ‘’მინდა მივმართო სომეხ მოსახლეობას, ალბათ, 100 წელზე მეტია, რაც მათი მამამთავარი აქ არ ყოფილა, ჩვენ ჩამოვედით სომხეთიდან სწორედ მამათავრული ვიზიტის განსახორციელებლად, სწორედ დღეს იწყება ჩვენი მამამთავრული ვიზიტი ჯავახეთში”.  

სამცხე-ჯავახეთის მოსახლეობა ერის სულიერ მამებს ყვავილებით, დროშებით, სანთლებითა და მესხური მრავალჟამიერით შეეგება.

დღის მეორე ნახევარში გარეგინ მეორე  ახალციხის სომხურ სამოციქულო ეკლესიაში მრევლს შეხვდა. სულიერმა წინამძღვარმა ამ შეხვედრაზეც ორი ერის ურთიერთობის განმტკიცებაზე ისაუბრა. ყოველთა სომეხთა კათალიკოსს ახალციხის მესამე სომხურმა საჯარო სკოლამაც უმასპინძლა.

14 ივნისს საქართველოსა და სომხეთის პატრიარქებმა ახალქალაქი მოინახულეს. კათალიკოსთა მიღება ქალაქის მისადგომებთან დაიწყო, სადაც ორი ერის სულიერ წინამძღვრებს ადგილობრივი ხელისუფლების   წარმომადგენლები პურითა და მარილით, სიმღერებითა და ცეკვებით შეხვდნენ.  ქალაქის ის ქუჩები, სადაც პატრიარქებს უნდა გაევლოთ, ხალხით იყო სავსე.  გზისპირზე კი ახალგაზრდები საქართველოსა და სომხეთის დროშებით ხელში იდგნენ.  

პატრიარქებს ქალაქშიც პურით, მარილითა და ყვავილებით შეეგებნენ. კათალიკოსებმა ხალხი დალოცეს და სურბ ხაჩის ეკლესიაში შევიდნენ, სადაც გარეგინ მეორემ  სახოტბო ლოცვა აღავლინა. ამის შემდეგ ეკლესიის ეზოში ხაჩქარის (სომხური არქიტექტურული ძეგლის სახეობა – ჯვრის გამოსახულებიანი ქვის სტელაჟი) კურთხევის ცერემონია გაიმართა.

კურთხევის შემდეგ პატრიარქები ეკლესიის ეზოში აღმართულ სცენაზე ავიდნენ და შეკრებილი ხალხი დალოცეს.

“დღეს თქვენ, ჩვენი საყვარელი შვილები, საქართველოს, თავისუფალი და დამოუკიდებელი საქართველოს ღირსეული და სრულფასოვანი მოქალაქეები ხართ. და ესაა თქვენი ძლიერება, რადგან თქვენ, როგორც სომეხი ხალხის განუყოფელი ნაწილი, ამავე დროს, ქართული სამშობლოს – მრავალეროვნული და მრავალი კულტურის შემთავსებელი ქვეყნის მნიშვნელოვანი ნაწილი ხართ”, - მიმართა გარეგინ მეორემ მოსახლეობას. მან ხალხს მოუწოდა დარჩნენ ძლიერები თავიანთ რწმენაში, იზრუნონ ოჯახების სიმტკიცეზე, შეინარჩუნონ და განავითარონ თვითმყოფადობის მთავარი წყაროები – სკოლები და ეკლესია.

სრულიად სომეხთა კათალიკოსმა გარეგინ მეორემ სურბ ხაჩის ეკლესიას აჩუქა ტილო ღვთისმშობლის ხატების გამოსახულებით და საქართველოში სომხური სამოციქულო ეკლესიის ეპარქიის წინამძღვრის მოადგილე, იერომონაზონი ბაბკენ სალბიანი, მისი  დამსახურების აღსანიშნავად, ჯვრით დაასაჩუქრა.

სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა ილია მეორემ, სურბ ხაჩის ეკლესიას წმინდა გიორგის გამოსახულებიანი ტილო უსახსოვრა.

ახალქალაქელებმა მადლიერების, პატივისცემისა და მუხლისმოდრეკის ნიშნად პატრიარქებს ტრადიციული ჯავახური მოხატულობით დამშვენებული ხალიჩები მიუძღვნეს.

სულიერი მოძღვრები წმინდა მიქაელის ქართულ ეკლესიასაც ეწვივნენ. პატრიარქები და ეკლესიის რამდენიმე მსახური სამლოცველოში შევიდნენ, ღვთისმსახურება შეასრულეს და ილოცეს.

ამის შემდეგ პატრიარქების ვიზიტის პატივსაცემად ოფიციალური სადილი გაიმართა. საღამოს შეხვედრები სრულიად სომეხთა პატრიარქმა ჩაატარა სრულიად საქართველოს კათალიკოსის ილია მეორეს გარეშე, სავარაუდოდ, ამ უკანასკნელის ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო. ამ დროისთვის გარეგინ მეორეს საქართველოს პარლამენტის ვიცე-სპიკერი რუსუდან კერვალიშვილი შეუერთდა, ასევე, სომხეთის პატრიარქს თან საქართველოს მართლმადიდებლური ეკლესიის სხვა სულიერი მსახურებიც ახლდნენ. შეხვედრები ახალქალაქის მე-2 და მე-4 სომხურ სკოლებში ჩატარდა. სკოლებმა უზენაესი პატრიარქისგან საჩუქრად ჯვრები მიიღეს, მათ კი საპასუხო საჩუქრად მოსწავლეთა მიერ შეკერილი და მოქსოვილი წმინდანთა პორტრეტები გადასცეს.

პატრიარქის ვიზიტის ბოლო დღეს, 15 ივნისს ორი ხალხის სულიერი წინამძღვრები საქართველოში სომხეთის სამოციქულო ეკლესიის სამცხე-ჯავახეთის წარმომადგენლობაში იყვნენ, სადაც წარმომადგენლობის მუშაობას გაეცნენ. ასევე, დაესწრნენ თოჯინების თეატრის წარმოდგენას. შემდეგ კი სრულიად სომეხთა და სრულიად საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქებმა აღმაშენებლის ქუჩაზე, სომეხი და ქართველი ხალხის სიმბოლოდ აღმართული ხაჩქარი აკურთხეს.

შემდეგ პატრიარქები ნინოწმინდაში გაემგზავრნენ. აქ ეკლესიის სულიერმა მამებმა მოსახლეობა აკურთხეს და სახალხო ნადიმში მიიღეს მონაწილეობა.

მომდევნო გაჩერება პატრიარქებს სოფელ განძაში ჰქონდათ, სადაც წმინდა კარაპეტის ეკლესიაში შეკრებილმა ხალხმა კათალიკოსების კურთხევა მიიღო, შემდეგ კი გარეგინ მეორე და ილია მეორე ვაან ტერიანის სახლ-მუზეუმს ეწვივნენ.

სოფელ სათხაში სრულიად სომეხთა და სრულიად საქართველოს პატრიარქებმა თითო ხე დარგეს.

პატრიარქების შემდეგი და ბოლო შეხვედრა მოსახლეობასთან წალკის მუნიციპალიტეტის სოფელ აიაზმაში შედგა.