აუთვისებელი რესურსი

აქვს თუ არა პერსპექტივა ჯავახეთში ტურიზმის განივითარებას?
არსებობს თუ არა ჯავახეთში ტურიზმის განვითარების პოტენციალი “სამხრეთის კარიბჭე” მწერალს, გიდს, ჟურნალისტს, ფოტოგრაფსა და მოგზაურს არჩილ ქიქოძეს ესაუბრა. 

ქრისტინა მარაბიანი, ახალქალაქი
- რამდენიმე პროფესია გაქვთ. რომელია ყველაზე ახლობელი თქვენთვის?
- ბევრ რამეს ვაკეთებ. მუდმივი სამუშაო არ მაქვს და სიმართლე გითხრათ, არც მინდა, რადგან ერთფეროვნება მბეზრდება. ამ კითხვაზე კი გიპასუხებთ, რომ პირველ რიგში, მწერალი ვარ. ვწერ და ვაქვეყნებ მოთხრობებს. პროფესიონალური ფოტოგრაფიით 17 წლიდან ვარ დაკავებული. საყვარელი თემატიკაა ეთნოგრაფია, ჩემი ქვეყნის სხვადასხვა კუთხეები, პეიზაჟები და ველური ცხოველები. ქალაქს არასდროს ვიღებ, არ არის საინტერესო.

- რის ხარჯზე შეძლებს საქართველო ტურიზმის განვითარებას? 
- ქვეყანამ უკვე მრავალჯერ განაცხადა ოფიციალურად, რომ ტურიზმი პრიორიტეტია. ამ მიმართულებით ნაბიჯები უკვე იდგმება. მრავალი წელია, გარკვეულწილად მეც ამ სფეროში ვმუშაობ, კერძოდ, ვარ გიდი, ტურისტებს თავადაც ვპოულობ და ზოგიერთ კომპანიასაც ვემსახურები. ტურისტები მთებში, უღელტეხილებზე დამყავს და ეს ჩემთვისაც ძალიან საინტერესოა. მე ფრინველებითაც ვარ გატაცებული, ტურისტებიც ჩამოდიან და ფრინველებსა და ბუდეებს ათვალიერებენ. ეს სწორედ ისაა, რაც დასავლეთიდან ჩამოსულ ხალხს ჩვენს ქვეყანაში აინტერესებს. საქართველო მომხიბლავია თავისი მრავალფეროვნებით და ლანდშაფტებით. ქვეყანაში არის ადგილები, რომელთაც გლობალიზაცია ჯერ არ შეხებია.

უნდა გავითვალისწინოთ ერთი მომენტი – საქართველოში ახალგაზრდები ხშირად არ ჩამოდიან, აქ სტუდენტური ტურიზმი განვითარებული არ არის. ჩვენი ქვეყანა ახალგაზრდა ტურისტებისათვის მაინც საკმაოდ ძვირი ქვეყანაა. მათ შეუძლიათ ნეპალში წავიდნენ, სადაც მთებიც მაღალია და სამჯერ იაფიცაა.

- ხომ ვერ გაიხსენებდით რაიმე საინტერესო შემთხვევას გიდად მუშაობის გამოცდილებიდან?

იანვარში ამერიკიდან ჩამოსული სტუდენტების ჯგუფი მყავდა – მოხალისეები, რომლებიც ყოველ იანვარს ჩამოდიან. მათ ექსკურსია სამხრეთ-აღმოსავლეთ საქართველოში, საქართველო-აზერბაიჯანის საზღვარზე მდებარე დავით გარეჯის მონასტერში მოვუწყვე. სტუდენტებს ძალიან გაუკვირდათ და შემდეგ ბევრს ლაპარაკობდნენ, მუდმივად ყვებოდნენ რომ ნახეს ქურთი მეცხვარე, რომელსაც მესამე თაობის მობილური ტელეფონი ჰქონდა.

- როგორია ტურიზმის განვითარების პოტენციალი ჯავახეთში? 
პოტენციალი არის. ჯავახეთში ძალიან საინტერესო ფლორა და ფაუნაა. ეს ერთადერთი ადგილია, სადაც ვარხვები იბუდებენ. ამის სანახავად ჩამოსვლა ბევრ ადამიანს მოუნდება. დიდი პოტენციალი აქვს საცხენოსნო ტურიზმს, რადგან ეს იდეალური ადგილია. ჯავახეთი ერთადერთი რეგიონია საქართველოში, სადაც ტბებია. პოტენციალი აქვს ველოტურიზმსაც. ტურისტები აქ სამთო ტურიზმისთვის არ ჩამოვლენ და კავკასიონის ქედზე წასვლას ამჯობინებენ. ტურიზმის ძალიან საინტერესო სფეროა სასოფლო-სამეურნეო ტურიზმი, მაგრამ ამაზე რატომღაც ჯერ არავინ ფიქრობს. ხალხი უამრავ ფულს იხდის, რათა გლეხებს შორის იცხოვროს და ახალი ყველით, რძითა და სხვა სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტებით იკვებოს. ყველაზე პრიორიტეტულად ეკო ტურიზმს მივიჩნევ. შესაძლებელია, ეთნოგრაფიული ტურიზმიც. თუმცა გულუბრყვილობა იქნება ვიფიქროთ, რომ მთელი მხარე ტურიზმის ხარჯზე იცხოვრებს. ტურიზმით შემოსავალს ის ოჯახები მიიღებენ, რომლებიც მოხერხებულობას გამოიჩენენ და ამ მომგებიან საქმეს პირველები წამოიწყებენ.

- რეალურია თუ არა ჯავახეთში ერთდროულად რამდენიმე სახის ტურიზმის განვითარება და რა არის ამისათვის აუცილებელი?

რატომაც არა, ეს სავსებით რეალურია. აუცილებელია ინფრასტურქტურა. ზოგჯერ მთავრობაში ფიქრობენ, რომ ზღვასთან უზარმაზარ სასტუმროს ააგებენ და ამით ტურიზმის განვითარებაზე მუშაობა დასრულდება. ეს ასე არ არის. სიმართლე რომ ვთქვათ, ზოგჯერ გზებიც კი არაა საჭირო. არის ტურიზმის ასეთი სახეობა – უგზოობაში სიარული. გულუბრყვილობაა ვიფიქროთ, რომ თუ კარგი გზატკეცილები გვექნება, ტურიზმიც აუცილებლად განვითარდება. ქვეყანაში ტურისტების მოსაზიდად საჭიროა რაიმე განსაკუთრებულის მოფიქრება, რაც სხვაგან არ არის. ოცადგილიანი სასტუმროს წამოჭიმვა აუცილებელი არაა. საკმარისია ოჯახი და უბრალო სახლი, სადაც ელემენტარული პირობები იქნება, კომფორტით ახლა უკვე ვეღარავის გააკვირვებ.

- რა ფინანსები დასჭირდება აქ ტურიზმის განვითარებას? 

თუ აქ ეროვნული პარკი გაიხსნება, გარკვეული ფინანსები უკვე იქნება, რადგან ყველგან ასე ხდება. მაგალითად, თუშეთში ეროვნული პარკი გაიხსნა, რაც, თავისთავად კარგი მოვლენაა. ეროვნული პარკების გახსნის ფაქტიც კი უკვე მიანიშნებს, რომ ეს სფერო საინტერესო ხდება და ადგილი გზამკვლევებშიც მოხვდება. არის ადგილები, მათ შორისაა ჯავახეთიც, რომლებიც ტურისტული მარშრუტების მიღმა რჩება. თუ გზები გარემონტდება, გაიხსნება მთელი ტურისტული წრე, მესხეთისა და წალკის ჩათვლით. წრე ყოველთვის უფრო საინტერესოა, ვიდრე ერთი მიმართულებით მოძრაობა.